حضرت محمد و آل محمد (علیهم السّلام) واسطه فیض الهی

حضرت محمد و آل محمد (علیهم السّلام) مقصود و هدف اصلی از آفرینش جهان هستی می باشند و رتبه شفاعت کبری و مقام محمود مختص ایشان است. معنای شفاعت کبری این است که ایشان واسطه و سبب رسیدن فیضهای خداوند (به خلایق) در دنیا و آخرت زیرا (از میان مخلوقات) تنها آنان قابلیّت و شایستگی (دریافت بدون واسطه) فیوضات الهی و رحمتهای قدسی را دارند و به طفیل وجود آنها (به واسطه آن حضرات) رحمت خداوند به سایر موجودات افاضه می شود.

همین طفیلی بودن دیگران در دریافت رحمت، علت لزوم صلوات فرستادن بر ایشان است و توسل جستن به ایشان در هر حاجتی است زیرا درود و صلوات بر ایشان رد نمی شود. چون خداوند بسیار فیض دهنده و بخشنده است و مورد (و محل صلوات که ائمه علیهم السّلام باشند) شایستگی فیض را دارند و به برکت (مستجاب شدن صلوات بر) ایشان، به شخص دعا کننده بلکه به تمام مخلوقات، فیض الهی می رسد.

چرا پیامبر و امامان علیهم السلام واسطه فیوضات هستند؟

(در جهت تطبیق این مثال با ما بندگان، می فرماید) و نیز چون ما از آستان مقدّس حق تعالی و حریم کبریای و ملکوت حضرتش به نهایت دور هستیم و با بارگاه جلال و ساحت عزّت و جبروتش ارتباط و تناسبی نداریم، ناگزیر باید میان ما و پروردگار ما رسولان و حاجبان و گماشتگانی باشند که دارای دو جنبه و جهت باشند: جنبه قدوسی و ملکوتی و جنبه احوال بشری، تا با جنبه ملکوتی و قدوسی خود با حق تعالی ارتباط داشته باشند و احکام و معارف دین را از جانب او دریافت کنند و با جهت بشری، مناسبتی با مخلوقات داشته باشند (و بتوانند با مردم و به آسانی با آنها ارتباط برقرار کنند و مردم هم به آنها نزدیک شوند و با آنها انس بگیرند) که آنچه از پروردگارشان گرفته اند به مردم برسانند (و به آنها تعلیم دهند.)

شارح رساله اعتقادات درباره این سخن علامه مجلسی و حقیقت ابدان معصومین علیه السّلام می نویسد:

از روایات بسیار و متواتر اخبار طینت که در کتب شریف کافی، بصائر الدرجات و بحارالانوار و غیره نقل شده، استفاده می شود که حقیقت ابدان پاک رسول خدا (صلی الله علیه و آله) و امامان معصومین (علیهم السلام) با بدنهای دیگر فرق آشکار دارد. اجسام مردم دیگر مرکب از علیین و سجّین ، طیّب و خبیث، خیر و شرّ و نفع و ضرر است؛ اما بدنهای مقدس رسول خدا (صلی الله علیه و آله) و امامان معصومین (علیهم السلام) پاک و از علیین خالص است و هیچ¬گونه اختلاطی از طینتهای سجین و خبیث در ایشان نیست.

محقق بحرانی در این باره در کتاب درّه النجفیه می فرمایند که در حدیثی منقول از پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) وارد شده که فرمودند: «ای علی، نشناخت خدا را جز من و تو و نشناخت مرا جز خدا و تو و نشناخت ترا جز خدا و من.» این سخن علاوه بر حضرت محمد  (صلی الله علیه و آله) و حضرت علی (علیه السّلام) درباره فرزندان معصوم ایشان علیهم السلام هم صادق است.

 

خلاصه شرح رساله الاعتقادات علامه مجلسی، صفحات 29-33

* شرح رساله الاعتقادات علامه مجلسی، سید قاسم علی احمدی، تهران، دلیل ما، 1390

پیوست ها

: فاطمه ابوحمزه