احکام روزه مسافر و روزه در کشورهای خاص جهان بدون طلوع و غروب منظم بر اساس نظر حضرت آیت الله سیستانی (مدّ ظلّه العالی)

 

پرسش: حکم نماز و روزه دانشجویان و طلاب در سفر برای تحصیل و در محل تحصیل چیست؟

پاسخ: اگر در ماه به طور متوسط ده روز سفر می کنید باید نماز را در همه سفرها تمام به جای آورید و روزه را بگیرد.

ولی چنانچه مدت ماندن شما در شهر محل تحصیل یا محل کار مدت خاصی باشد پس حکم آنجا طبق جدول زیر است:

۱ـ اگر در ماه حد اقل ۲۲ روز کامل در آنجا بمانید و این امر برای یک سال و نیم یا بیشتر باشد آنجا مقر شما است و حکم وطن را دارد و نماز تمام و روزه صحیح است.

۲ـ اگر در ماه حد اقل ۲۰ روز کامل در آنجا بمانید و این امر برای دو سال یا بیشتر باشد آنجا مقر شما است و حکم وطن را دارد و نماز تمام و روزه صحیح است.

۳ـ  اگر در ماه حد اقل ۱۵ روز کامل در آنجا بمانید و این امر برای سه سال یا بیشتر باشد آنجا مقر شما است و حکم وطن را دارد و نماز تمام و روزه صحیح است.

۴ـ اگر در ماه حد اقل ۷ یا ۸ روز کامل در آنجا بمانید (به نحوی که در یک سال مجموعا ۹۰ شبانه روز بشود هر چند در یک بخشی از سال باشد) و این امر برای چهار سال یا بیشتر باشد آنجا مقر شما است و حکم وطن را دارد و نماز تمام و روزه صحیح است.

 

پرسش: اینجانب ساکن ایران هستم و در ایران کسب و کار دارم. کسب و کاری دیگری در یک کشور دیگر راه اندازی نموده ام و هر ماه چند روز به آنجا سرکشی می کنم حتی در ماه مبارک رمضان در آن کشور حضور کامل دارم. البته محل اسکان و محل کار بیش از ۳۰ کیلومتر فاصله دارند. حکم نماز و روزه من در این سرکشی ها چیست؟

پاسخ: اگر حضور شما در آن شهر زیاد باشد به حدی که هر ساله جمعا (۹۰ شبانه روز هرچند روزهای پراکنده) در آنجا بمانید حکم وطن را دارد.

 

پرسش: روزه کسی که همیشه در سفر است، مثل راننده چیست؟ و به چه کسی «کثیر السفر» می گویند؟

پاسخ: در صدق عنوان راننده و مانند آن، معتبر است که تصمیم بر ادامه رانندگی داشته باشد و زمان استراحتش بیش از مقدار معمول رانندگان طولانی نباشد پس کسی که مثلاً در هفته یک روز سفر می‏ رود، راننده بر او صدق نمی‏کند و اما عنوان «کثیر السفر» بر کسی صدق می‏کند که حداقل ده بار در ماه و در ده روز آن سفر برود یا ده روز در حال سفر باشد هر چند در ضمن دو یا سه سفر، با این شرط که تصمیم بر ادامه داشته باشد به مدت شش ماه در یک سال و یا سه ماه در چند سال را داشته باشد و در این صورت نماز او در همه مسافرتها هر چند غیر سفرهای متکرر او باشد تمام است. البته در دو هفته اول بین نماز شکسته و تمام احتیاطاً جمع نماید. و اگر عدد و یا روزهای مسافرت او در ماه هشت یا نه باشد ـ بنابر احتیاط واجب ـ در همه سفرها باید هم شکسته بخواند و هم تمام و اگر کمتر از این باشد نماز شکسته است.

 

پرسش: کثیر السفر حداقل ماهی چند روز باید در سفر باشد؟

پاسخ: اگر در ماه حد اقل ده روز به سفر می روید یا در سفر هستید و این رویه برای شش ماه یا بیشتر باشد شما کثیر السفر هستید و در تمام سفرها نماز تمام و روزه صحیح است و چنانچه ۸ یا ۹ روز باشد به احتیاط واجب در تمام سفرها باید بین شکسته و تمام و روزه و قضا جمع کنید. ولی اگر هفت روز یا کمتر سفر می کنید نمازهایتان در این سفرها شکسته و روزه صحیح نیست.

 

پرسش: معیار در بلاد کبیره بودن یک شهر چیست و آیا تهران از بلاد کبیره است ؟

پاسخ: معیار صدق عرفی است نه تقسیمات کشوری بنا براین اگر در عرف یک شهر بزرگ به حساب می آید حکم شهر بزرگ را دارد و معیار در شهر بزرگ این است که انتقال از یک سوی آن به سوی دیگر سفر بر آن صدق کند و اگر چنین باشد ابتدای محاسبه مسافت آخر محله سکنای شما است. و این معیار در مورد تهران وجود ندارد.

 

پرسش: اگر کسی در ماه مبارک رمضان قبل از ظهر از سفر به وطن خود رسیده و در سفر هیچ کاری که مفطر روزه باشد انجام نداده است فقط یک سیگار کشیده روزه آن روز را بگیرد ؟

پاسخ: بنابر احتیاط واجب بقیه روز را رجاء قصد روزه کند و همچنین بنا بر احتیاط واجب بعداً آن را قضا کند .

 

پرسش: در مورد نماز و روزه ای که بر اثر بعد مسافت شکسته می شود سوال داشتم. من در خارج از کشور زندگی می کنم و اینجا مردم از دوچرخه هم استفاده می کنند و جاده دوچرخه با جاده ماشین متفاوت است و طول آن یکسان نیست . چطور باید مسافت را حساب کرد ؟

پاسخ: معیار مسافتی است که شخص طی می کند .

 

پرسش: اینجانب در هفته، ۲ روز در شهر تورنتو و ۵ روز در شهر همیلتون زندگی می کنم. شهر تورنتو اقامتگاه خانوادگی و شهر همیلتون اقامتگاه شخصی بنده است. نماز و روزه کامل است یا مسافر؟

پاسخ: اگر در شهر تورنتو هفته ای دو روز کامل یا در ماه ۷ یا ۸ روز کامل باشید و قصد داشته باشید که به همین وضع تا چهار سال ادامه دهید در هر دو شهر نمازتان تمام و روزه صحیح است.

 

پرسش: در کشور دانمارک زندگی می کنم روز در ماه مبارک رمضان ۲۰ تا ۲۱ ساعت است و من مشغول کار هستم و نمی توانم با این روزهای بلند روزه را تحمل کنم حکم روزه من چیست؟

پاسخ: واجب است بر طبق اوقات شرعی همان شهر روزه بگیرید هرچند روز بلند باشد ولی اگر روزه گرفتن مشقت زیادی داشته باشد و عادتا قابل تحمل نباشد، جایز است در هنگام شدت گرسنگی و تشنگی بنابر احتیاط واجب تنها به مقدار ضرورت آب بنوشید یا غذا بخورید و باید بقیه روز را به احتیاط واجب امساک کنید و بعد از ماه رمضان این روز را قضا کنید و کفاره ندارد.

و نیز می توانید در محدوده زمانی بین اذان صبح تا قبل از اذان ظهر به مقدار مسافت شرعی ۲۲ کیلومتر از آخرین خانه های شهر خارج شده و روزه خود را در آنجا افطار کنید و به شهر بازگشته و در این فرض امساک واجب نیست و باید بعدا آنرا قضا کنید و کفاره ندارد.

و اگر روزه مانع کاری باشد که امرار معاش متوقف بر آن است مثلا موجب ضعف شود به گونه ای که امکان ادامه کار نباشد یا به حدی موجب تشنگی شود که قابل تحمل نباشد پس اگر تغییر کار یا ترک آن در ماه مبارک رمضان ممکن باشد و بتواند زندگی را با مالی دیگر هرچند با قرض ادامه دهد، این کار را انجام دهد و روزه بگیرد و در صورتی که این امر میسور نباشد باید روزه بگیرد ولی هنگام ضعف شدید می تواند با نوشیدن آب یا خوردن غذا بنا بر احتیاط واجب (فقط) به مقدار ضرورت ضعف خود را برطرف کند و خوردن بیش از آن مقدار اشکال دارد و به احتیاط واجب باید بقیه روز را امساک کند و باید بعد از ماه مبارک رمضان آن را قضا نماید وکفاره بر او واجب نیست.

 

پرسش: من در نروژ زندگی میکنم در ۲۴ ساعت فقط یک ساعت شب است من چگونه روزه بگیرم؟

پاسخ: واجب است بر طبق اوقات شرعی همان شهر روزه بگیرید هرچند روز بلند باشد ولى اگر روزه گرفتن مشقت زیادی داشته باشد و عادتا قابل تحمل نباشد، جایز است در هنگام شدت گرسنگی و تشنگی بنابر احتیاط واجب تنها به مقدار ضرورت آب بنوشید یا غذا بخورید و باید بقیه روز را به احتیاط واجب امساک کنید و بعد از ماه رمضان این روز را قضا کنید و کفاره ندارد.

و نیز می توانید در محدوده زمانی بین اذان صبح تا قبل از اذان ظهر به مقدار مسافت شرعی ۲۲ کیلومتر از آخرین خانه های شهر خارج شده و روزه خود را در آنجا افطار کنید و به شهر بازگشته و در این فرض امساک واجب نیست و باید بعدا آنرا قضا کنید و کفاره ندارد.

برگرفته از سایت رسمی حضرت آیت الله سیستانی (مدّ ظله العالی)

https://www.sistani.org/persian/

پیوست ها