قدمت مناره ساعت حرم مطهر علوى که دومین ساعت ناقوس دار جهان به شمار می رود به سال 1887 میلادی باز می گردد و توسط یک مهندس بریتانیایی در شهر منچستر انگلستان ساخته شده است. به گزارش واحد اطلاع رسانی آستان قدس علوی: مناره ساعت یکی از آثار تاریخی حرم مطهر علوی به شمار می رود و ساخت آن به سال 1887 میلادی باز می گردد و در شهر منچستر انگلستان ساخته شده است. در بالاترين نقطه مناره، گنبدى كوچک و طلا كارى شده به چشم مى خورد. (1) ديواره هاى مناره ساعت در سال 1323 قمری با صفحات طلاکاری شده پوشانده شد. بانى اين كار فردى نيكوكار از اهالى تبريز بود. گفته مى شود اين طلاكارى حدود بيست هزار دينار هزينه داشت. الحلفي در كتاب «لمحات تاريخية عن مشهد الامام علي» می نویسد كه آيت الله سيد محمود شاهرودي با اموال شخصى خود اين مناره را در سال1393 قمری طلا كارى نمود. شيخ على الشرقي نيز ذكر مى كند كه اين ساعت اولين ساعت صحن مطهر نبوده و قبل از آن ساعت ديگرى نیز وجود داشت اما از آنجايى كه اين ساعت بهتری بود ساعت قديمى را برداشتند. (2) درون ساعت سه زنگ بسيار بزرگ قرار دارد. زنگ ساعت هر پانزده دقيقه به صدا در مى آيد. گنبد كوچک بالاى مناره بر هشت ستون كوچک طلا كارى شده قرار دارد. اين ستونهاى متقابل چهار ايوان كوچک را تشكيل مى دهند. قاعده اين ستونها مساحتى مربع شكل بوده كه سقف اتاقک ساعت مى باشد. درون اتاقک، دستگاه ساعت و دنده هاى آن قرار دارد. اين دستگاه ساخت كشور انگلستان بوده و در سال 1305 قمری توسط يكى از وزراى ناصر الدين شاه قاجار به نام أمين الملك به حرم مطهر اهدا شد. دستگاه ساعت مستطيل شكل بوده و ارتفاع آن حدود دو متر مى باشد و به صورت افقى بر كف اتاقک قرار دارد. ميله اى عمودى بر روى اين دستگاه قرار گرفته كه نيرو را از دستگاه به صفحه هاى چهارگانه ساعت منتقل مى كند. پاندولى بسيار بزرگ به ساعت متصل است و به طرف اتاقک دوم پايين دستگاه آويزان است. در اتاقک دوم پلكان صعود به بالاى ساعت قرار دارد. ارتفاع كلى مناره ساعت از كف پشت بام تا لفظ جلاله «الله» كه بالاى گنبد مناره قرار دارد چهارده متر و هفتاد و پنج سانت مى باشد. بدنه مناره برج ساعت از چوب ساخته شده است. طى پروژه ترميم مناره ساعت بدنه آن به وسيله تير آهن استحكام يافت و ديواره هاى آن با كاشى معرق زيبايى پوشانده شد. كتيبه هاى نقش بسته بر ديواره هاى مناره ساعت كه از جنس كاشى معرق است به اين شرح است: ضلع شمالى: أشهد أن عليا حجة الله و علي مع القرآن و القرآن مع علي و يا عز من لا عز له. ضلع شرقى: أشهد أن عليا ولي الله و علي مع الحق و الحق مع علي و يا ذخر من لا ذخر له. ضلع غربى: أشهد أن عليا ولي الله و علي مع الحق و الحق مع علي و يا ذخر من لا ذخر له. ضلع جنوبى: أشهد أن عليا حجة الله و علي راية الايمان و منارة الهدى و يا غوث من لا غوث له. حاج محمد رضا فرزند حاج عباس الكرمانى از فرهیختگان قدیمی نجف اشرف چنين نقل مى كند: در سال 1305 قمری هنگامى كه اين ساعت به شهر نجف رسيد و در صحن مطهر قرار گرفت ماده تاريخ اين واقعه را در ابياتى ذكر نمودم: ذِي قُبّةُ الكرّار حامي الحمــا أنْوارُها في الكونِ لـمّاعـَــه فـيــا مواليـه بتاريخـنـــا بصحنها قد وضعوا ساعـة 1305 قمری ابياتى از شيخ محمد باقر الايروانى نيز بر جا مانده است كه شيخ عبد علي البهبهاني آنها را براى ما نقل مى كند و مى گويد اين ابيات بر روى ساعت نوشته شده بود: وليَّ اللهِ يا نــعـمَ الــولــي أنتَ بـابُ اللهِ خيـرُ العـمل هذه الساعــةُ فـي دقّـــاتها تنبئُ العالَم بالصوتِ الجلي ليس إلاّ ذو الفقارِ المرتضى و بحـق لا فـتـى إلاّ عـلـي أبيات ديگرى نيز بر ديواره مقابل ايوان طلا نوشته شده بودند. سيد محمد جمال الهاشمي سراينده اين ابيات است: ساعــةٌ تَنـْتمـي لِصـحـنِ عـلــي قد سَمَتْ رفعةً وطالتْ جلالا و إذا الليل صاحب الشمس أمسى يتــلألأ نوراً ويزهو جــمالا و كـــذا حُـبـّنــا لآل عــلـيّ سَيـزّكـي بلـطـفـه الأعمالا یادداشتها: 1. مشهد الامام علي, سعاد ماهر، صفحه 176 2. المفصل في تاريخ النجف، حسن الحكيم، جلد2، صفحه 114
پیوست ها
اترك تعليق