تنها راه نجات عمل به احادیث اهل بیت (علیهم السلام)

ثمّ إنّهم صلوات الله علیهم ترکوا بیننا أخبارهم؛ فلیس لنا فی هذا الزمان الّا التمسّک بأخبارهم و التّدبر فی آثارهم.

حضرات ائمه (علیهم السّلام) احادیث خود را در میان ما به یادگار گذاشتند، پس در این زمان وظیفه حتمی و واجب ما است که به احادیث ایشان چنگ زنیم و در آثار و اخبارشان تفکّر و اندیشه کنیم.

اختلافی که در امت اسلام پیدا شد و به هفتاد و سه فرقه تقسیم شدند بدین سبب بود که دست از دامن اوصیاء و جانشینان پیامبر کشیدند و قول حضرت رسول خدا (صلی الله علیه و آله) را کنار گذاشتند که در حق حضرت امیرالمومنین علی (علیه السّلام) فرمودند:

«من کنت مولاه فعلیّ مولاه و من کنت ولیّه فعلیّ ولیّه» (1)

«هرکس من مولا و آقا و سرپرست و صاحب اختیار او هستم، علی هم مولا و آقا و سرپرست و صاحب اختیار او است.»

«أنا مدینه العلم و علیّ بابها فمن أراد العلم فلیأت الباب» (2)

«من شهر علمم و علی دروازه آن است. هر کس علم خواهد باید به سراغ دروازه علم رود.»

«علیّ الصدّیق الأکبر و فاروق هذه الامّه، یفرّق بین الحقّ و الباطل و یعسوب المومنین و هو بابی الذی أوتی منه و هو خلیفتی من بعدی» (3)

«علی صدّیق اکبر و فاروق و فرق گذارنده این امّت است که بین حق و باطل جدایی می اندازد و پیشوای مومنان است و او در علم من است که از آن در به علم من می رسند و او خلیفه من بعد از من است.»

«علیّ مع القرآن و القرآن معه لایفترقان حتّی یردا علیّ الحوض» (4)

«علی با قرآن است و قرآن با علی است. آن دو از همدیگر جدا نمی شوند تا اینکه در کنار حوض کوثر بر من وارد شوند.»

«علی مع الحقّ و الحقّ معه و علی لسانه یدور حیثما دار علیّ» (5)

«علی با حق است و حق با علی. حق بر زبان او بگردد هر جا او بگردد. ( و حق بر زبان او جریان یابد هر جا او برود و حق از زبان او پخش و منتشر شود هر جا او برود.)»

اخبار زیادی بیانگر این واقعیت است که باید دین را فقط از محمّد و آل محمّد (صلوات الله علیهم) گرفت و هدایت و نجات منحصر در تبعیّت و تسلیم در برابر آنها است و باید علم و صواب را فقط از در خانه آنها تحصیل کرد. به ذکر چند نمونه از احادیث ائمه اطهار (علیهم السّلام) در این زمینه می پردازیم:

حضرت امیرالمومنین (علیه السلام) فرمودند:

« من أخذ دینه من أفواه الرجال أزالته الرجال و من أخذ دینه من الکتاب و السنّه زالت الجبال و لم یزل» (6)

«هر کس دین خود را از دهانهای مردم بگیرد، مردم او را از دین خارج می کنند و هر کس دین خود را از کتاب و سنّت بگیرد، کوهها زایل می شوند ولی او ثابت قدم و استوار می ماند.»

همچنین فرمودند:

« یا کمیل، لا تأخذ الّا عنّا تکن منّا» (7)

« ای کمیل، (دین و علوم معارف را) تنها از ما فرا گیر تا در زمره ما و تحت ولایت ما باشی.»

امام سجاد (علیه السّلام) فرمودند:

« إن دین الله لا یصاب بالعقول الناقصه و الآراء الباطله و المقائیس الفاسده و لایصاب الّا بالتسلیم، فمن سلّم لنا سلم و من اقتدی بنا اهتدی.»(8)

«با عقلهای ناقص و آرا و قیاسهای بشری باطل و بی اساس به دین خدای تعالی نمی شود رسید، بلکه تنها با تسلیم در برابر وحی و اهل بیت وحی به دست آورده می شود. پس هر کس تسلیم ما شود، از انحراف در دین سالم می ماند و هر کس به ما اقتدا کند هدایت می یابد.»

حضرت امام باقر (علیه السّلام) فرمودند:

«شرّقا و غربا، فلا تجدان علما صحیحا الّا شیئا خرج من عندنا أهل البیت» (9)

«در طلب علم درست و راستین دین به مشرق و مغرب بروید (و به هر دری بزنید) که آن را پیدا نخواهید کرد، جز در آنچه از نزد ما اهل بیت صادر شده است.»

همچنین حضرت امام باقر (علیه السّلام) در حدیثی صحیح فرمودند:

«أما لو أنّ رجلا قام لیله و صام و نهاره و تصدّق بجمیع ماله و حجّ جمیع دهره و لم یعرف ولایه ولی الله فَیُوَالیَهُ و یکون جمیع أعماله بدلالته إلیه ما کان له علی الله حقّ فی ثوابه و لا کان من أهل الإیمان» (10)

«اگر کسی در شبهای عمر خود به نماز ایستد و روزهایش را روزه بدارد و تمام اموالش را صدقه دهد و در تمام سالهای عمر خود حج به جای آورد ولی با این اوصاف به ولایّت ولی خدا (یعنی امام معصوم و حجّت خدا) معرفت نداشته باشد تا در نتیجه آن معرفت، از او پیروی کند تمام اعمالش را با راهنمایی او به جا آورد، چنین کسی را در ثواب الهی بهره ای نیست و از اهل ایمان هم نخواهد بود.»

 

نباید این نصوص را نادیده انگاریم و برای خود کشتیبانان غیر معصومی اختیار کنیم، که در طول تاریخ چه بسیار کشتی و کشتیبانانی که خود در دریای ضلالت غرق گشتند و بسیاری از خلق خدا را گمراه کرده اند.

 

پی نوشتها

(1) مصباح المتهجد و سلاح المتعبد، ج‏2 ، ص748 - مناقب آل أبي طالب عليهم السلام (لابن شهرآشوب)، ج‏2، ص191 - بحار الأنوار، ج‏95، ص304 - بحار الأنوار، ج‏37 ، ص185

(2) تحف العقول، ص430

(3) معاني الأخبار، ص402 - شرح الأخبار في فضائل الأئمة الأطهار عليهم السلام، ج‏2، ص 267

(4) بحار الأنوار، ج‏22 ، ص223 - بحار الأنوار، ج‏38 ،ص35

(5) مناقب آل أبي طالب عليهم السلام (لابن شهرآشوب)، ج‏3 ، ص62 - 61

(6)روضه الواعظین 1/ 22 ، وسایل الشیعه 27/ 132 حدیث 33402

(7)تحف العقول، 171، بحارالانوار 74/ 269 حدیث1.

(8)کمال الدین1/ 324 حدیث 9

(9)اصول کافی، 1/ 399 حدیث 3، بحارالانوار 2/ 92

(10) اصول کافی2/9 حدیث 5، محاسن 1/287 حدیث 430، تفسیر العیّاشی 1/ 259 حدیث 202 بحارالانوار 23/ 294حدیث 33 و 65 / 333 حدیث 10

 

منبع

- خلاصه شرح رساله الاعتقادات علامه مجلسی، صفحات 60 - 67

- شرح رساله الاعتقادات علامه مجلسی، سید قاسم علی احمدی، تهران، دلیل ما، 1390

 

پیوست ها