اهمیت صلوات در نماز

در مورد شخصیت عظیم پیامبر گرامی اسلام (صلّ الله علیه و آله و سلّم)، بیانات متعددی در آموزه‌های دینی وارد شده است، اما یکی از کلمات شیرینی ‌که نشان دهنده اوج مقام حضرت می‌باشد، بیان حضرت ثامن الائمه علی بن موسی الرضا (علیه السلام) است.

صلوات بر پیامبر (صلی الله علیه و آله) ذکر بسیار مبارک و با عظمتی است که بر زبان آوردن آن در همه احوال و زمان ها دارای ثواب است و در حال نماز از مستحبات موکد است، البته در تشهد واجب است . در قرآن خداوند خطاب به مومنین می فرماید: "خدا و ملائکه به پیامبر(صلی الله علیه و آله) صلوات می فرستند شما هم بر او صلوات بفرستید. از این رو فضیلت داشتن صلوات شامل صلوات در رکوع و سجده هم می شود.

امام باقر (علیه السلام) فرمودند: هر کس در رکوع و سجود و قیام نمازش صلوات بر محمد (صلی الله علیه و آله) و آل او بفرستد خداوند ثواب آن را مانند ثواب رکوع و سجود و قیام  (در نامه اعمال او) مى ‏نویسد. لذا می توان گفت فضائلی که برای صلوات بیان شده چون اطلاق دارد همه آنها در صلوات در رکوع و سجده هم وجود دارد به علاوه روایاتی گویای این مطلب است که صلوات جزء نماز و باعث کمال نماز است.

الّلهم...صَلِّ عَلَى مَنْ شَرَّفْتَ‏ الصَّلَاةَ بِالصَّلَاةِ عَلَیْه  «خدایا درود بفرست بر کسی‌ که نمازت را به واسطه درود بر او شریف قرار دادی»

نماز با همه عظمتی ‌که دارد تا جاییکه ستون دین معرفی شده ، شرافت خود را از همان صلواتی دارد که در تشهد، بعد از نام حضرت ختمی مرتبت (صلّی الله علیه و آله و سلّم) ذکر می‌شود.

همان صلواتی که چه بر طبق مذهب تشیع و چه بر طبق مذهب اهل تسنن ذکر آن در تشهد واجب است، و نگفتن آن به صورت عمدی، باعث بطلان نماز است.

صلوات فرستادن بر حضرت ختمی مرتبت (صلّی الله علیه و آله و سلّم) در نماز، علاوه بر نقشی ‌که در صحت نماز دارد، باعث کمال نماز نیز می‌گردد. چنانچه امام صادق (علیه السلام) در این زمینه می ‌فرمایند:

«اِنَّ مِن تَمامِ الصَّومِ اِعطاءُ الزَّکاةِ یَعنى الفِطرَة کَما اَنَّ الصَّلوةَ عَلَى النَّبِى مِن تَمامِ الصَّلوةِ «تکمیل روزه به پرداخت زکاة یعنى فطره است، هم ‌چنان ‌که صلوات بر پیامبر (صلّی الله علیه و آله و سلّم) کمال نماز است»

امام باقر (علیه السلام) درباره صلوات در رکوع و سجده فرمودند: "هر کس در رکوع و سجود و قیام نمازش صلوات بر محمد (صلی الله علیه و آله) و آل او بفرستد خداوند ثواب آن را مانند ثواب رکوع و سجود و قیام (در نامه اعمال او) مى‏ نویسد. هم چنین صلوات در نماز را باعث سنگینی اعمال حسنه شمرده اند .

البته منظور از صلوات، صلوات کامل است که کیفیت آن در روایات وارد شده که: "صلوات کامل آن صلواتی است که با آل همراه باشد." (اللهم صل علی محمد و آل محمد) .

فقهای شیعه هم درباره صلوات فرموده اند: "صلوات بر پیغمبر و آل او در تشهد اول و دوم نماز واجب است، و در غیر آن مستحبّ است."

از فقهاى اهل سنت (شافعى) آن را در تشهد دوم واجب مى‏ داند، لذا در نماز مخصوصا در رکوع و سجده و در غیر نماز در سایر حالات از مستحبات موکد است.

اللهم صل علی محمد و آل محمد و عجل فرجهم و سهل مخرجهم و اهلک عدوهم آمین یا رب العالمین

گرد آورنده : زکیه نبهانی

پیوست ها